زعفران یکی از ارزشمندترین و گران‌قیمت‌ترین ادویه‌های جهان است که از گل زعفران بدست می‌آید. این ادویه ارزشمند به دلیل خواص مفیدش و طعم و عطر خاصی که دارد، مورد توجه فراوانی قرار گرفته است.

خواص زعفران

• ضد التهاب و آنتی‌اکسیدان: زعفران دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی است که می‌تواند به سلامتی قلب، پوست و سیستم ایمنی بدن کمک کند.
• مهار کننده افسردگی: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زعفران ممکن است به عنوان یک مهار کننده طبیعی افسردگی عمل کند و روحیه را بهبود بخشد.
• افزایش کیفیت خواب: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زعفران ممکن است بهبود کیفیت خواب را تحریک کند و به کاهش مشکلات خواب مانند بی‌خوابی کمک کند.
• ارتقاء خلق و خو: مصرف زعفران ممکن است بهبود مزاج روحی، کاهش استرس و افسردگی را تحریک کند. تأثیر زعفران بر مغز به طور معمول با افزایش سرولین، یک ترکیب شیمیایی که به عنوان یک مهار کننده طبیعی سروتونین عمل می‌کند، مرتبط است.
• کمک به سلامت قلب: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف زعفران ممکن است به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند. این می‌تواند شامل کاهش فشار خون، کاهش سطح کلسترول و تحریک جریان خون به قلب باشد.
• بهبود عملکرد حافظه و تمرکز: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زعفران ممکن است به بهبود عملکرد حافظه، تمرکز و وضوح ذهن کمک کند.

انواع زعفران

• زعفران نگین: به عنوان گران‌بها‌ترین و با کیفیت‌ترین نوع زعفران شناخته می‌شود.
• زعفران پوشال: این نوع زعفران کیفیت و قیمت کمتری نسبت به زعفران نگین دارد.
• زعفران کوهی: زعفرانی که در کوهستان‌ها برداشت می‌شود و کمی ضعیف‌تر از دو نوع قبلی است.

برداشت زعفران

• برداشت زعفران معمولاً در فصل پاییز صورت می‌گیرد. گل زعفران در زمان بازدهی بالاترین کیفیت را دارد.
• برداشت زعفران به صورت دستی انجام می‌شود، زیرا این کار نیاز به دقت و هنر دارد. پس از برداشت، پیستی های زعفران به دلیل خشک شدن، به رنگ قرمز تیره تبدیل می‌شود.

کاربرد زعفران

زعفران به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و ارزشمندترین ادویه‌های جهان، در آشپزی و داروسازی کاربردهای فراوانی دارد.

• در آشپزی:
  • به عنوان طعم دهنده: زعفران به دلیل طعم و عطر بسیار خاصی که دارد، به عنوان یک ادویه محبوب در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از زعفران برای افزودن طعم و رنگ به غذاهای مختلف مانند پلو، خورشت، غذاهای دریایی و … استفاده می‌شود.
  • برای تزئین غذا: ترکیبات زعفران اغلب برای تزئین غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. عموماً زعفران به صورت نخودکی یا خرد شده به غذاها اضافه می‌شود.
• در داروسازی:
  • برای درمان مشکلات سلامتی: زعفران به دلیل خواص ضد التهابی، ضد اسپاسمودیک و ضد افسردگی، در درمان مشکلاتی مانند دردهای مفصلی، اضطراب و افسردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  • برای کاهش علائم قاعدگی: زعفران ممکن است به عنوان یک روش طبیعی برای کاهش علائم قاعدگی مانند درد شدید و تنش قاعدگی مورد استفاده قرار گیرد.
• در آرایش و زیبایی:
  • به عنوان رنگ دهنده طبیعی: زعفران برای رنگ دادن محصولات آرایشی مانند لوسیون‌ها، کرم‌ها و ماسک‌های صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، در سنت‌های قدیمی، زعفران برای رنگ دادن موها نیز استفاده می‌شده است.
• در طب سنتی:
  • برای درمان مشکلات گوارشی: زعفران به عنوان یک داروی طبیعی در درمان مشکلاتی مانند دل درد، اسهال و سوزش معده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زعفران کوهبنان

زعفران کوهبنان، یکی از معروف‌ترین انواع زعفران در ایران و سوغات کوهبنان است. کوهبنان یکی از مناطق مهم تولید زعفران در استان کرمان، جنوب شرقی ایران است. این منطقه به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب و خاک حاصلخیز، تولید زعفران با کیفیت بالا معروف است. زعفران کوهبنان به عنوان یکی از بهترین انواع زعفران در جهان شناخته می‌شود و به دلیل خواص و کیفیت برترش، در بازارهای جهانی مورد تقاضا قرار دارد.

منطقه کوهبنان به دلیل باروری خاک و شرایط آب و هوایی مناسب، شهرت بسیاری در تولید زعفران دارد و این محصول در اینجا به صورت سنتی و با دقت بالا برداشت می‌شود. زعفران کوهبنان به دلیل طعم و عطر مطلوب، رنگ زیبا و خواص درمانی خود، مورد توجه زیادی از خریداران و مصرف کنندگان قرار می‌گیرد.

از آنجایی که زعفران کوهبنان با کیفیت بسیار بالا و خواص منحصر به فردی معروف است، برای مصارف آشپزی، درمانی و حتی در صنایع زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از زعفران کوهبنان می‌توان برای تهیه غذاهای لذیذ و طعم دار، درمان برخی از مشکلات سلامتی و حتی در آرایش و مراقبت از پوست استفاده کرد.

پیش‌بینی برداشت بیش از یک تن زعفران از مزارع کوهبنان

زعفران تولیدی کوهبنان با قائنات برابری می‌کند

در حال حاضر زعفران تولیدی کوهبنان با قائنات برابری می‌کند، لذا همه ساله در فصل برداشت شاهد حضور خریداران زعفران از شهرهای مختلف کشور در شهرستان کوهبنان هستیم.

شعبانعلی نوری از جمله کشاورزان بسیجی و موفق کوهبنانی است که در عرصه کشت زعفران و گیاهان دارویی از جمله زیره و آویشن در روستاهای زعفرانیه و آبشنگان مشغول به فعالیت است که با او به گفت‌گو پرداختیم.

وی گفت: از سال ۸۷ بصورت تخصصی و با داشتن علم‌وآگاهی و بهره گرفتن از وجود کارشناسان خبره  جهاد کشاورزی، در حوزه‌های کشاورزی و دامپروری فعالیت دارم.

کشاورز کوهبنانی افزود: خشکسالی‌های پی‌درپی، آفات، سرمازدگی و سیل خرداد ماه سال جاری خسارات فراوانی به مزارع کشت زعفران و گیاهان دارویی وارد کرده است.